Roger Ballen

In New York  geboren (1950), zijn moeder werkte er voor het beroemde Magnum agentschap en runde daarbij een fotogalerie.

Ze toonde er werk van Edward Steichen, Cartier-Bresson, Paul Strand en andere iconen van het medium. Zo groeide zijn belangstelling voor de fotografie maar zijn moeder, die het okee vond, poneerde wel dat je er je brood niet mee kon verdienen. Dus werd het een studie geologie aan de universiteit van Berkeley met specialisatie mijnbouwkunde. Foto’s kon je dan wel in je vrije uren nemen, dacht hij.

Zijn mastertitel behaalde hij met succes en de open dissidente geest van de universiteit dreef hem naar de betogingen van de activisten tegen de oorlog in Vietnam. Hij realiseerde er zijn eerste serieuze foto’s. Welstellend van huize uit en progressief via de universiteit trok hij, als rugzaktoerist voor vijf jaar op een wereldreis die in 1974 eindigde in Zuid-Afrika.

In 1982 keerde hij er terug als geoloog in de ontginningsindustrie en professioneel rondreizend op zoek naar mineralen ontdekte hij aspecten van het land die voor de rest van de wereld onbekend waren.Ver buiten de steden vond hij een doodarme blanke bevolking die leefde op de rand van het bestaan.

Enigszins vergelijkbaar met wat destijds in Duitsland August Sander deed, een inventaris samenstellen van de verscheidenheid binnen het Duitse ras, verzamelde Ballen portretten van arme landbouwers, arbeiders en werklozen. Verpauperde types die ook fysiek weinig innemend waren maar fotografisch aantrekkelijk. Het is daarbij niet helemaal duidelijk of hij een sociologisch fenomeen openbaar wilde maken of louter fotografisch dacht. Feit is dat de beelden hier en daar op exposities werden getoond en de indruk was zo overweldigend dat er een boek over verscheen, “Platteland, Images from rural South-Africa”. In het thuisland werd het niet gesmaakt want de conservatieve nazaten van oom Krüger, blank en welvarend, vonden dat de fotograaf het imago van hun land had besmeurd door mensen te tonen die in hùn wereld niet thuis hoorden evenmin als de zwarten. Maar Ballen repliceerde dat de idyllische droom van de bevoorrechte blanken haaks stond op de brute realiteit en dat zo bewezen werd dat het bestuurlijk sisteem faalde.

Al bijna 30 jaar werkt Roger Ballen aan een meesterlijk oeuvre dat onophoudelijk evolueert. Zijn bijzondere universum, dat gaat van een documentaire stijl uit zijn beginperiode tot meer picturale opstellingen, navigeert tussen droom en werkelijkheid. Een mysterieus oeuvre, dat zowel grappig als verwarrend is. Te ontdekken via 200 foto’s, van de eerste beelden tot Boarding House, zijn laatste serie.

Website http://www.rogerballen.com/